از آنجایی که در کشور ما فرد فوت شده بسیار قابل احترام است تشریفات مراسم ترحیم در مشهد نیز برای فرد فوت شده بسیار با شکوه و آبرومند برگزار میشود.
در ادامه این مطلب در مورد رسم و رسوم مراسم ترحیم در کشورمان و همچنین تشریفات مراسم ترحیم در مشهد، مطالبی را بیان میکنیم.
رسم و رسوم مراسم ترحیم
مراسم ترحیم و آیینهای ان نشان دهنده ی باورهای اقوام مختلف هستند و شاید بتوان مراسم خاکسپاری و آئین های عزادری را یكی از مهمترین نمادهای هویت اجتماعی افراد به شمار آورد.
برگزاری مراسم خاکسپاری و تدفین، سوم، هفتم و چهلم از جمله آیینهای عزاداری به سبك ایرانی ها هستند.
در دین اسلام، مرده ها هم احترام دارند.
نگاهی اجمالی به سرنوشت جنازه از زمان مرگ تا به خاکسپاری و اعمال شب اول قبر و… همه و همه حکایت از احترام خاص اسلام به اموات است.
احکام در مورد اموات
و اما احکام درباره اموات بدین صورت بیان شده است: غسل، کفن، نماز و دفن مسلمان
هنگام مراسم خاکسپاری چهار کار لازم است. اول غسل میت است که نشان از توجه دقیق اسلام به پاکیزگی و طهارت است.
غسل میت
برای غسل دادن مرده ابتدا آب را کمی گرم می نمایند و با ریختن گلاب ، شکوفه های گل یاس و برخی از ریشه های خوشبوی گیاهان آب را معطر می نمایند.
پس زمین را کفی می کنند و تخته سفید و تمیزی را در گودال قرار داده و مرده را به روی تخته خوابانده و به غسل و ششتن او می پردازند.
آب غسل مرده داخل زمین حفر شده جمع می گردد.
اگر مردم بخواهند می توانند خودشان مرده رابشویند والا غسال در هر قبرستال و شهری موجود می باشد معمولاً ۳ مرتبه سمت راست مرده و ۳ مرتبه سمت چپ مرده را می شویند. پس از آن خوشبو کردن میت است.
در مراسم خاکسپاری و تدفین، خوشبو کردن قسمت هایی که به هنگام سجده روی زمین قرار می گرفته، نیز واجب است.
کفن کردن میت
در مراسم خاکسپاری و تدفین پس از غسل نوبت پوشاندن میت است که در سه تکه پارچه پاک و حلال واجب است وی را بپوشانند.
کفن شامل ۳ پارچه به نام های لفافه ، از ار و کفنی می باشد بعد از غسل بدن مرده را در پارچه می پوشانند و بر پیشانی، دستان، زانوها و کف پا ها کافور می مالند و مابقی آن را بر روی کفن می ریزند.
افرادی که آب زم زم در خانه دارند آن را بر روی قبر و کفن مرده می پاشند برای کفن نمودن مرده پس از غسل او را بر روی تختی می خوابانند و برای دفن می برند.
مرده را بر روی همین تخت کفن می پوشانند و پس از آن چادر سیاه بزرگی را بر روی مرده و تخت می اندازند برای کفن نمودن زن 2 پارچه بیشتر از مرد استفاده می شود یکی را بر روی سرزن مرده و دیگری را بر روی قمست دوم زن می پوشانند بعد از پوشاندن کفن صورت مرده را برای آخرین بار به خویشاوندان نشان می دهند و سپس مرده را برای دفن نمودن به قبرستان می برند.
سپس بر پیکر پاک مرحوم، نماز خوانده می شود. نمازی با پنج تکبیر که نشان از پنج وعده نمازهای یومیه دارد.
معمولاً در فضای باز این نماز خوانده می شود سر مرده به طرف شمال و پاهای او را به سمت جنوب قرار می دهند بعد از نماز برخی به خانه های خود می روند و برخی دیگر به همراه تابوت تا قبرستان مرده را همراهی می کنند.
شام و ناهار عزا
از سالیان گذشته تا به امروز معمولاً رسم بر این بوده که مراسم تدفین، تشییع و خاک سپاری اموات در نوبت صبح انجام میشود و ظهر از سوی خانواده میت مراسم صرف ناهار برای میهمانان و اقوام برگزار و در نوبت بعدازظهر نیز در مسجد مراسم ترحیم متوفی برپا میگردد.
مشاهده میشود مراسم هفتم، چهلم، نوعید، سال و تهیه میوه، مخلفات، شام و ناهار و … به منظور پذیرایی از میهمانان هزینه زیادی به خانواده داغدار تحمیل میکند، این درحالی است که بسیاری از پذیراییهای تدارک دیده شده حیف و میل و اسراف میشود!
ناهار و شام مراسم ختم
باید توجه کنیم که ناهار و شام مراسم ختم، خلاف سنت پیغمبر و اهل بیت (ع) است، طبق سنت پیامبر (ص) و اهل بیت (ع)، اگر از منزل هر کس، شخصی فوت کند باید تا ۳ شبانه روز اهل فامیل و اقوام برای این خانواده غذا طبخ کنند و برایشان ببرند.
در واقع باید گفت ناهار و شام مراسم ختم، سنتی متعصبانه و جاهلی بوده و جز آموزههای دینی ما نیست و هرگز در سیره و سنت اهل بیت نمونه آن مشاهده نشده است.
مراسم روز سوم،چهلم و سال
۳ روز بعد از تدفین را روز سوم می گویند و مراسم فاتحه خوانی در آن روز برگزار می نمایند مردم و دوستان در مسجد و یا محلی که مراسم برگزار می گردد جمع می شوند و با خواندن1 تا 2 جز از قرآن در آن روز چندین بار قرآن را به اتمام می رسانند و ثواب آن را به روح شخص مرده می دهند.
البته افرادی که نمی توانند خوب قرآن را بخوانند به اذکاری همچون لااله الاالله و اشهدان محمد رسول ا… اکتفا می نمایند و ۱۰۰ بار این اذکار را می خوانند.
بعد از اتمام قرآن مراسم فاتحه خوانی و دعا برگزار می گردد.
در این مراسم بعد از تسلیت گفتن به صاحب عزا از مردم پذیرایی می گردد و معمولاً برنج میان مردم تقسیم می شود.
مقداری غذا و پول نقد هم میان فقرا تقسیم می شود . همانند همین مراسم در روز چهلم، 6 ماه و یک سال بعد از دفن مرده نیز برگزار می گردد.
مراسم سالگرد آخرین رسم عزا میان مردم پاکستان می باشد.
40 روز پس از دفن مرده مراسم مخصوص چهلم برگزار می گردد.
برگزاری ترحیم در عید نوروز
در نخستین عید نوروز پس از مرگ متوفی نیز «مجلس نوروزی» برگزار میشود که در آن از مهمانان با برگه زردآلو پذیرایی میکنند.
در ایران نیز حضور در منزل متوفی و دیدار از بازماندگان در اولین عید مذهبی یا ملی پس از فوت وی، مرسوم است.
تشریفات مراسم ترحیم در مشهد
همانطور که در این مطلب بیان شد در کشور ما برای مرده احترام زیادی قائل هستند و مراسم های مختلفی برای وی برگزار میکنند.
برای تشریفات مراسم ترحیم در مشهد میتوانید از سامانه هوشمند خدمات روزانه داپ کمک بگیرید.
برای استفاده از خدمات تشریفات مراسم ترحیم در مشهد، میتوانید ار طریق بازار، گوگل پلی و سایت داپ، اپلیکیشن داپ را دانلود و نصب کرده و از قسمت تشریفات، تشریفات مراسم ترحیم را انتخاب کرده و از هدمات این سامانه برای تشریفات مراسم ترحیم خود در مشهد استفاده کنید تا به بهترین شکل ممکن مراسم شمارا برگزار کنند.