درباره فرد صنفی باید گفت فردی که دارای واحد صنفی یا اشتغال می باشد که برای راه اندازی آن جا پروانه کسب دریافت کرده . تمام مراحل قانونی و مالی آن را طی نموده فرد صنفی می گویند .
ماده 12
افراد صنفی موظف اند قبل از تأسیس هر نوع واحد صنفی یا اشتغال به کسب و حرفه نسبت به اخذ پروانه کسب اقدام کنند.
آیین نامه اجرایی نحوه صدور، تمدید و تعویض پروانه کسب موقت و دائم موضوع این ماده ظرف ۳ ماه از تاریخ لازم الاجراء شدن . این قانون توسط اتاق اصناف ایران با همکاری دبیرخانه هیات عالی نظارت تهیه شد . پساز تأیید هیأت عالی نظارت به تصویب وزارت صنعت، معدن و تجارت رسید .
طبق این قانون تبصره ۱ این ماده حذف شده در سال 1392
تبصره ۲
کلیه دستگاههایی که اتحادیهها برای صدور پروانه کسب از آنها استعلام میکنند . موظفاند ظرف مدت ۱۵ روز از تاریخ دریافت استعلام نظر قطعی و نهایی خود را اعلام دارند . عدم اعلام نظر در مهلت مقرر به منزله نظر مثبت است.
تبصره 3
صدور بیشاز ۱ پروانه کسب برای هر فرد صنفی واجد شرایط قانونی برای ۱ یا چند محل کسب به شرط معرفی مباشر . براساس آیین نامه اجرایی موضوع این ماده بلامانع است.
تبصره ۴
درصورتیکه چند نفر ۱ واحد صنفی را به صورت مشترک اداره کنند . به طور مشترک مسئولیت امور واحد را عهدهدار خواهند بود.
تبصره 5
در صورت عدم فعالیت بیشاز ۶ ماه واحد صنفی ، بدون اطلاع اتحادیه مربوطه یا تغییر محل کسب یا نوع فعالیت توسط صاحب پروانه کسب . یا واگذاری محل صنفی دارای پروانه کسب بهغیر ویر بود اتحادیه موظف است . پساز اخطار 15 روزه به واحد صنفی مزبور پروانه کسب را ابطال کند.
ماده ۱۳
صدور پروانه کسب برای مشاغل تخصصی و فنی مستلزم اخذ پروانه تخصصی و فنی از مراجع ذیربط به وسیله متقاضی است . اگر متقاضی واجد شروط لازم برای اخذ پروانه تخصصی و فنی نباشد. حضور ۱ نفر شاغل دارنده پروانه تخصصی و فنی در واحد صنفی برای صدور پروانه کسب الزامی است .
تبصره 1
انواع مشاغل تخصصی و فنی به شرح آئین نامهای خواهد بود . که توسط دبیرخانه هیأت عالی نظارت و با هماهنگی وزارتخانهها و سازمانهای ذی ربط و نظرخواهی از مجامع امور صنفی مراکز استانها تهیه و به تصویب وزیر بازرگانی خواهد رسید.
ماده ۱۴
افراد صنفی مکلفاند در هر سال حق عضویت اتحادیه ذیربط را بپردازند.
ماده 15
افراد صنفی عرضهکننده کالاها و خدمات مکلفاند با الصاق برچسب روی کالا یا نصب تابلو در محل کسب یا حرفه ، قیمت واحد کالا یا دستمزد خدمت را بهطور روشن و مکتوب و به گونهای که برای همگان قابلرؤیت باشد اعلام کنند .
تبصره ۱
هر فرد صنفی در مقابل دریافت بها اجرت یا دستمزد باید صورت حسابی . شامل نام و نشانی واحد صنفی، تاریخ، مبلغ دریافتی و نوع و مشخصات کالاهای فروختهشده یا خدمات انجامشده را به مشتری تسلیم دارد .
تبصره ۲
اتاق اصناف شهرستان میتواند با تصویب کمیسیون نظارت مرکز استان ، بعضی از صنوف یا مشاغل را تا مبلغی معین . یا برخی دیگر را که دادن صورت حساب برای آنها مشکل است، از دادن صورتحساب معاف کند.
تبصره 3
افراد صنفی که کالاهای خود را بهصورت کلی عرضه میدارند . باید از صورتحسابهای چاپشده استفاده کنند و مشخصات خریدار را نیز در آن بنویسند.
تبصره ۴
فرد صنفی، مسئول انطباق کیفیت و کمیت هر نوع کالای عرضهشده یا خدمات ارائه گردیده با وجه یا اجرت دریافتی منجر مندرج در صورتحساب است .
ماده ۱۶
صاحب اماکن عمومی به تشخیص اتاق اصناف شهرستان و تصویب کمیسیون نظارت مکلفاند .
الف
فهرست قیمت غذا و مواد غذایی را که برای مصرف مشتریان ارائه میشود . در برگههای مخصوص تهیه و در دسترس مشتریان قرار دهند و بر مبنای آن صورتحساب به مشتری تسلیم دارند.
ب
نرخ اغذیه و مواد غذایی خود را در تابلو مخصوص در محل کسب به نوعی که در معرض دید همگان باشد نصب کنند .
ماده ۱۷
افراد صنفی مکلفاند قوانین و مقررات جاری کشور ازجمله قوانین و مقررات صنفی ، انتظامی، بهداشتی، ایمنی، حفاظت فنی و زیباسازی محیط کار و دستورالعملهای مربوط به نرخگذاری کالاها و خدمات را که از سوی مراجع قانونی ذی ربط ابلاغ میگردد رعایت و اجرا کنند .
تبصره ۱
افراد صنفی مکلفاند پیشاز بهکارگیری کسانی که برای انجام دادن خدمات به منزل و اماکن مراجعه میکنند . مراتب را به اتحادیه اطلاع دهند تا اتحادیه پساز اخذ نظر نیروی انتظامی . نسبتبه صدور کارت شناسایی عکسدار با درج تخصص اقدام لازم را به عمل آورد .
تبصره 2
افراد صنفی مجاز نیستند برای جلب مشتری درباره محصولات کالاها یا خدمات برخلاف واقع تبلیغ کنند . غیر این صورت مطابق ماده ۶۸ قانون با آنها رفتار خواهد شد .
نتیجه
همانطور که توضیح دادیم فرد یا افراد صنفی شغل سخت و پر درد سری را قبول میکنند . اگر در مدیریت یک صنف شراکتی باشد و چند نفر باشند حتی اگر یک فرد توسط آن صنف جرم کرده باشد تمام آن صنف مورد پیگرد قانونی قرار خواهند گرفت .